türkiye-sdg çatışması ne demek?

Türkiye-SDG çatışması veya Türkiye-YPG çatışması, 2015 yılından bu yana Türkiye ile Suriye Demokratik Güçleri arasında yaşanan çatışmalar bütünü. PYD tarafından Suriye İç Savaşı sırasında Suriye'nin kuzeyinde tek taraflı olarak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni ilan etmesi sonucunda, bu duruma karşı olduğunu belirten Türkiye hükûmetinin gerekli askerî müdahaleleri yapması sonucu iki taraf arasında yaşanan çatışmalardır.

Arka plan

Eylül 2014'te Kuzey Suriye'de Kürt çoğunluğun yaşadığı¹ bir kent olan Kobani'ye ağır silahlarla saldıran IŞİD, Kobani kırsalında çok sayıda köyü ele geçirdi ve bunun üzerine bölgenin Kürt silahlı güçleri ile IŞİD arasında sert çatışmalar yaşandı. YPG hedeflerini topçu atışına tutan IŞİD'in ilerleyişinin sürmesi üzerine çatışmalar daha da alevlendi. Ekim ayında (2014) Türkiye üzerinden koridor açılıp bölgeye silah desteği sağlanması girişimleri ilk günlerde sonuçsuz kaldıysa da kısa bir zaman içinde Türkiye'nin kabulüyle Iraklı Kürt Peşmerge gücü Kobani'nin IŞİD'e karşı savunulmasına katkıda bulunmak için Türkiye topraklarından geçerek YPG'ye destek sundu.²³ Ocak 2015'te 4 aylık çatışma bilançosunun sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmak amacıyla YPG, Peşmerge ve Burkan el-Fırat güçleri tarafından düzenlenen basın açıklamasında 3 bin 710 IŞİD militanı ve 408 YPG'linin öldüğü ifade edilmiştir.⁴

2015 yılında Türkiye hükûmeti ve devlet kaynakları PYD ile PKK'nın Türkiye'ye benzer tutum içinde olduğunu ileri sürmüş ve PYD'nin Fırat Nehri'nin batısına geçmesine izin verilmeyeceğini vurgulamıştır. Suriye'nin kuzeyinde PYD'nin Kobani ve Cizire arasındaki Tel Abyad'ı alarak sınırın önemli bir bölümünde hakimiyet kurması, PYD kontrolündeki Afrin ile Kobani arasındaki rejim muhaliflerinin etkin olduğu Cerablus bölgesine IŞİD'in saldırması üzerine toplanan Milli Güvenlik Kurulu'nda (MGK) alınan kararda Fırat'ın kırmızı hat olduğu⁵, Fırat'ın geçilmesi halinde Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) emir almadan müdahalede bulunma emri verildi.⁶

Çatışmalar

PYD mensuplarının Fırat'ın batısına geçmesine karşı ilk kez 2015 yılında Cerablus'un doğusundan Türkiye sınırına çok yakın bir bölgeden PYD tarafından havan topu ve makineli tüfeklerle güvenlik güçlerine karşı ateş açılmış⁷, Türk Silahlı Kuvvetleri top ve havanla bu saldırıya karşılık vermiştir. 20 silahlı PYD militanının üç botla Fırat'ın batısına geçmeye çalışması üzere PYD'lilere ait botlar TSK tarafından tank topları ile ateş altına alınmış ve açılan ateşle batırılmıştır.⁸

YPG, Türkiye sınırının hemen karşısındaki Azez ilçe merkezine 12 Şubat 2016 tarihide 500 metre yaklaşmış, Azez'in etrafında konuşlanan YPG'ye karşı TSK fırtına obüsleri ile YPG mevzilerini ateş altına almış⁹, TSK'nın saldırılarına ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden Türkiye'ye PYD'nin Fırat'ın doğusuna çekileceği sözünü vererek bombardımanı kesmesi yönünde çağrıda bulunmuştur.¹⁰

20 Ocak 2018'de Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından YPG'ye karşı Afrin ve çevresinde Zeytin Dalı Harekâtı başlatıldı.¹¹

9 Ekim 2019'da Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından YPG'ye karşı Resulayn, Tel Abyad ve çevresinde Barış Pınarı Harekâtı başlatıldı.¹²

Tepkiler

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ABD yetkililerinin PYD'yi terör örgütü olarak görmediği yönündeki açıklamalarına tepki göstererek PYD'nin terör örgütü olduğu söylemiş ve ABD'ye "Bu nasıl ortaklık?" çıkışında bulunmuştur.¹³ Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar da, NATO Askeri Komite Toplantısı'nda PYD'nin bir "terör örgütü" olduğunu, PKK'nın Suriye ve Irak'taki iç savaştan faydalanarak uluslararası kamuoyunda meşruiyet kazanmaya çalıştığını söylemiştir.¹⁴